TITEL : “De casemanager geketend. Succesfactoren van casemanagement en multidisciplinaire teams als onderdeel van ketenzorg bij dementie.”

AUTEUR(S) : E. Rijken, Radboud Universiteit Nijmegen, Kwaliteitsinstituut voor de gezondheidszorg CBO. 2010.

Omdat er geen gouden standaard is voor ketenzorg bij dementie en aanwijzingen voor effectiviteit schaars zijn, hebben zorgaanbieders moeite met het opzetten en verbeteren van ketenzorg. Het onderzoek heeft het huidige aanbod (2010) van multidisciplinaire teams binnen ketenzorg dementie in Nederland en de succesvolle en belemmerende factoren in kaart gebracht en een advies geformuleerd voor verbeteringen en voor het opzetten van nieuwe ketens voor dementie.

In nationale en internationale literatuur is gezocht naar de effectiviteit van casemanagement en multidisciplinaire teams en daarnaast naar welke factoren deze effecten bevorderen of belemmeren. Ook is gezocht naar algemene succesfactoren van ketenzorg. Om de ketens in verschillende regio’s in kaart te brengen en succesfactoren te toetsen zijn ketenregisseurs / ketencoördinatoren / projectleiders en casemanagers uit acht verschillende regio’s geïnterviewd. Hierin zijn de totstandkoming, organisatie, werkwijze, financiering, succesfactoren en verbeterpunten van het team aan bod gekomen en zijn de succesfactoren uit de literatuur om ketenzorg te verbeteren getoetst.

Met behulp van de literatuur zijn 10 succesfactoren geformuleerd: cliëntgericht werken, coördinatie en taakverdeling, evaluatie en verbetering, kwaliteit en (bij)scholing, communicatie en samenwerking, financiering en regelgeving, betrokkenheid en draagvlak, motivatie en inzet, alle mogelijkheden verkennen en ICT.
Er zijn aanwijzingen voor effectiviteit van en tevredenheid over casemanagement, maar directe bewijzen uit studies hiernaar zijn schaars. De belangrijkste overeenkomsten tussen de onderzochte regio’s zijn de globale samenstelling van de multidisciplinaire teams, de taken van de casemanager en de ketenregie. Hiermee voldoen de teams aan het algemene beeld dat van multidisciplinaire teams geschetst wordt. De grootste verschillen die zijn gevonden zijn de financiering, de totstandkoming, de organisatiestructuur, het traject dat de cliënt doorloopt en de ketenpartners. Deze factoren zijn afhankelijk van bestaande organisaties, structuren en samenwerkingsverbanden in een regio en dus overal anders. De geïnterviewden onderschrijven het belang van de tien succesfactoren maar zien belemmeringen in de toepassing ervan. Om de tien succesfactoren van ketenzorg toe te passen in de praktijk worden de volgende aanbevelingen gedaan: een gedegen plan opstellen, de keten aanpassen aan de bestaande organisatiestructuren, bestuurlijk draagvlak creëren, samenwerking met zorgverleners tot stand brengen, sleutelfiguren zoeken, mogelijkheden voor financiering zoeken en informatie uitwisselen met andere regio’s.