Vroegsignalering in de gemeente Best

TITEL : “Vroegsignalering in de gemeente Best. Huisbezoeken bij alleenstaande ouderen van 75+.”

AUTEUR(S) : A. Plaisier, M. Salari en H. Verbeek. Verbeterproject van de Zorgketen Dementie Eindhoven en Omgeving. 2009.

Samenvatting

Om alleenstaande ouderen met een mogelijke dementie eerder in beeld te krijgen is er in de gemeente Best een signaleringsproject uitgevoerd. Alle alleenstaande burgers van 75 jaar en ouder in Best (volgens de Gemeentelijke Basisadministratie), die niet bekend zijn bij een zorginstelling, werden formeel (schriftelijk) uitgenodigd om een persoonlijk gesprek te hebben met een ouderenbezoeker. Elke ouderenbezoeker heeft contact gezocht met zijn bezoekadressen, en indien gewenst een afspraak gemaakt voor het huisbezoek.

Aanpak

Enkele leden van een werkgroep hebben een gesprekspuntenlijst samengesteld voor de ouderenbezoekers om te gebruiken. De vrijwillige ouderenbezoekers hebben van tevoren twee ochtenden cursus ontvangen. Er zijn 416 alleenstaande 75+ers uitgenodigd, die allen nog niet bekend waren bij een zorginstelling. Eerst krijgen ze een brief, vervolgens worden ze gebeld door de ouderenbezoekers. Uiteindelijk is bij 244 ouderen een huisbezoek afgelegd. 172 ouderen hebben niet kunnen of willen deelnemen. In de huisbezoeken is  het gesprek gevoerd aan de hand van de gesprekspuntenlijst die door de werkgroep voor dit doel was samengesteld. Na afloop van het gesprek hebben de ouderenbezoekers zo nodig een signaleringslijst in (de Niet Pluis Index) ingevuld. Beide lijsten werden ingeleverd bij het meldpunt van de Stichting Welzijn. Daar werden de resultaten gescreend op vragen en aandachtspunten en werden eventuele vervolgacties in gang gezet.

Conclusies

Gezien de hoge respons en de tevredenheid van de deelnemende alleenstaande 75+ ouderen en de uitvoerders van het project is het een zinvol en succesvol project geweest.  Over het geheel genomen heeft het project de gestelde doelstellingen kunnen realiseren. Enerzijds is het gelukt om veel vragen en behoeften van alleenstaande 75+ ouderen in Best te inventariseren en daar een positief vervolg aan te geven. Anderzijds gaven de ouderenbezoekers in de terugkombijeenkomsten aan dat zij bruikbare handvatten gekregen hebben om in te spelen op situaties waarin zij een ‘niet pluis gevoel’ hebben bij een huisbezoek. De Niet Pluis Indexen zijn anoniem beoordeeld. Daaruit zijn een aantal onderwerpen naar voren gekomen, waarop tamelijk frequent is gescoord. Het gaat om: omgaan met rouw- en verlies, stemming, eenzaamheid en vergeetachtigheid. In 29 gevallen is een combinatie van signalen aangetroffen van bijvoorbeeld: vergeetachtigheid, persoonlijke verzorging, besef van tijd kwijt zijn en achterdocht. Deze combinatie kan wijzen op een mogelijk beginnende dementie. Na het verkrijgen van de gegevens van de betreffende ouderen, is er door professionals contact gezocht en na hernieuwde toestemming bij 22 ouderen een extra huisbezoek afgelegd. Vijf ouderen wilden liever geen tweede huisbezoek, twee ouderen waren niet bereikbaar. In verband met wettelijke beperkingen (recht op privacy) is hier geen verdere actie ondernomen. In de vervolgbezoeken zijn de niet pluis signalen geverifieerd. Waar dat nodig was (en met toestemming van de oudere), is contact opgenomen met de huisarts en zijn er afspraken gemaakt voor een vervolgtraject. In een aantal gevallen leidde dat tot een screening (uitgevoerd door medewerkers van de GGzE). Uiteindelijk bleek er bij 11 ouderen sprake te zijn van (beginnende) geheugenproblematiek. Hiervoor is, na afstemming met de oudere zelf en eventuele familie, een vorm van zorg of ondersteuning ingezet. Dit varieert van extra huishoudelijke zorg en/of persoonlijke verzorging tot dagverzorging en opname in een verzorgingshuis. Dit project heeft het mogelijk gemaakt vroege signalen van dementie bij een aantal ouderen te herkennen en voor hen passende ondersteuning, begeleiding en zorg in te zetten als zij dat wilden. Deze vorm van vroegsignalering is nog relatief weinig toegepast, maar strookt met de aanbevelingen van de Stichting Alzheimer Nederland in hun landelijke campagne “herken dementie op tijd”. Daarom is dit project ook op de afsluitende bijeenkomst van het Landelijk Dementieprogramma in de schijnwerpers gezet als een van de ‘beauties’ van het LDP.  

Onderzoeken
Organisatie van de zorg
Vroegsignalering
Vroegsignalering in de gemeente Best

Voor het officiële onderzoeksrapport, kijk hier