TITEL : “Effecten van de Veder Methode op gedrag, stemming en de kwaliteit van leven van mensen in de psychogeriatrische zorg. Een onderzoek naar de effecten van huiskamervoorstellingen volgens de Veder Methode.”

AUTEUR(S) : A.M. van Dijk, J.C.M. van Weert en R.M. Dröes. EMGO-instituut, VUmc en Amsterdam School of Communication Research ASCoR, Universiteit van Amsterdam. 2011.

In de laatste decennia zijn vele methoden ontwikkeld om de communicatie en het contact met mensen met dementie in het verpleeghuis te stimuleren en zo hun kwaliteit van leven te verbeteren. Recentelijk is in Nederland de Veder Methode ontwikkeld, om het contact met mensen met dementie te verbeteren. Zorgverleners worden getraind om deze methode toe te passen in een ‘huiskamervoorstelling’, waarin theatrale prikkels, zoals zang en poëzie, gebruikt worden in combinatie met eerder bewezen psychosociale zorg- en begeleidingmethoden zoals reminiscentie en Validation therapie. Deze studie heeft de meerwaarde onderzocht van de groepsactiviteit volgens de Veder Methode ten opzichte van een gebruikelijke reminiscentie groepsactiviteit. Daarnaast is bestudeerd of professionele zorgverleners dezelfde effecten kunnen bereiken met de Veder Methode als professionele acteurs. 

Het onderzoek vond plaats op 22 psychogeriatrische afdelingen in dertien Nederlandse verpleeghuizen. Eén groep van 65 bewoners nam deel aan een ‘huiskamervoorstelling’, aangeboden door hiervoor getrainde professionele zorgverleners. Een tweede groep van 31 bewoners nam deel aan een ‘huiskamervoorstelling’ verzorgd door professionele acteurs. De controlegroep, van 55 bewoners, ontving een gebruikelijke reminiscentie groepsactiviteit. Verschillende aspecten van gedrag, stemming en kwaliteit van leven werden gemeten met behulp van gestandaardiseerde observatielijsten op drie momenten: een voormeting; tijdens de interventie, en de nameting, twee uur na de interventie.

Tijdens de interventie werden significante, positieve effecten gevonden ten gunste van de groep die een ‘huiskamervoorstelling’ door professionele acteurs aangeboden kreeg. Bewoners in deze groep lachten meer en waren minder verward in vergelijking met de controlegroep. Ze voelden zich ook meer thuis en hadden een betere (zorg)relatie dan de bewoners in de groep waar de voorstelling gegeven werd door zorgprofessionals. Bewoners die deelnamen aan de huiskamervoorstellingen van de zorgprofessionals bleken hoger te scoren op ‘affectieve aanraking’ dan de controlegroep. In de controlegroep waren scores op ‘spraak’ (spontaan spreken en herinneringen ophalen) tijdens de interventie hoger dan in de twee andere groepen. Bij de nameting lieten bewoners uit de groep met acteurs meer positief affect zien, zij voelden zich meer thuis en hadden een betere (zorg)relatie dan personen in de groep van zorgverleners. Ze waren ook vrolijker, genoten meer en werkten beter samen. Daarnaast reageerden zij alerter op activiteit in hun omgeving en luisterden beter naar stem/geluid in vergelijking met zowel de groep van zorgprofessionals en de controlegroep. Bovendien haalden mensen in de groep met acteurs bij de nameting meer herinneringen op en vertoonden minder sociaal geïsoleerd gedrag dan deelnemers in de controlegroep. 
Uit de resulaten kan worden geconcludeerd dat de Veder Methode een meerwaarde heeft; dat een huiskamervoorstelling volgens de Veder Methode positieve effecten heeft op gedrag en stemming van mensen met dementie wanneer deze aangeboden wordt door professionele acteurs. De zorgverleners in dit onderzoek waren nog maar beperkt getraind en gecoacht in de toepassing van de Veder Methode en de huiskamervoorstellingen waren meestal nog niet geïmplementeerd in de gebruikelijke zorg. Meer onderzoek is nodig naar de huiskamervoorstelling volgens de Veder Methode wanneer deze wordt aangeboden door meer ervaren en getrainde zorgverleners. Tot slot is er onderzoek nodig naar hoe (elementen van) deze methode geïntegreerd kunnen worden in de 24-uurs dementiezorg.

Voor vragen en meer informatie: ma.vandijk@vumc.nl